Người lương kết hôn với người Công giáo đã ly dị, có được rửa tội không?
Lm. J.B. Lê Ngọc Dũng
1. Giám mục có thể cho phép được rửa tội
Người lương kết hôn với người Công giáo đã ly dị vợ/chồng, có được rửa tội hay không, thì tùy theo sự phân định và cho phép của Giám mục giáo phận. Tông huấn Amoris Laetitia số 249 có chỉ dẫn:
249. Những vấn đề đặc biệt nảy sinh khi những người đang trong tình trạng hôn nhân phức tạp muốn được rửa tội. Những người này đã kết hôn ổn định vào thời điểm mà ít nhất một trong hai người chưa biết đến đức tin Kitô giáo. Trong những trường hợp như vậy, các Giám mục được kêu gọi thực hiện sự phân định mục vụ phù hợp với lợi ích thiêng liêng của họ.
249. Particular problems arise when persons in a complex marital situation wish to be baptized. These persons contracted a stable marriage at a time when at least one of them did not know the Christian faith. In such cases, bishops are called to exercise a pastoral discernment which is commensurate with their spiritual good.
Theo Tông huấn, Giám mục có thể cho phép họ được rửa tội khi thấy "phù hợp với lợi ích thiêng liêng của họ". Điều này có nghĩa là, Giám mục được kêu gọi cân nhắc, trong hoàn cảnh địa phương của mình và hoàn cảnh hôn nhân của từng gia đình, để cho phép người lương đó được rửa tội, nếu thấy có mang lại lợi ích thiêng liêng cho họ.
Xét theo hoàn cảnh cá nhân, gia đình, dễ thấy rằng những điều sau khiến cho việc được rửa tội là phù hợp với lợi ích thiêng liêng của họ:
- Bên lương thật lòng ước muốn theo đạo, đã có tham dự Thánh lễ với bạn mình và sẵn sàng học giáo lý dự tòng;
- Đôi bạn đã yêu thương và trung tín với nhau qua một thời gian lâu dài (Ví dụ, từ 5 năm trở lên)
- Đã chu toàn trách nhiệm nuôi dưỡng giáo dục con cái tốt. Lý do này càng mạnh hơn, cho phép được rửa tội, nếu việc đó sẽ giúp họ giáo dục con cái cách tốt hơn.
- Bên Công giáo vẫn giữ đạo tốt, dù không được rước lễ.
2- Vấn đề lãnh nhận các bí tích
Nếu Giám mục cho phép người ấy được rửa tội, thì việc lãnh nhận các bí tích sẽ như thế nào?
Xét về việc lãnh nhận bí tích Thánh Thể, người lương được rửa tội đó có thể sống trong tình trạng sau:
- Tái hôn: đã ly dị và sau đó kết hôn với người công giáo.
- Kết hôn đầu tiên.
Đối với tình trạng tái hôn, họ không được lãnh nhận Thánh Thể, nhưng không bị cấm xưng tội (x. Familiaris Consortio, số 84). Đối với trường hợp kết hôn đầu tiên, không có một quy định nào của Giáo Hội quy định họ không được lãnh nhận các bí tích. Tuy nhiên, họ thường cũng kể là sống trong tình trạng hôn nhân bất hợp luật hay rối hôn phối (irregular) và không được rước lễ.
Cần nhận biết, Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolo II, trong Tông huấn Familiaris Consortio, số 84, đã chỉ ra ba trường hợp người ly dị tái hôn có thể không có tội nặng (grave sin) hay tội chết (mortal sin):
10- Người tin rằng hôn nhân trước đã bị vô hiệu. [Giao ước hôn nhân không thành, không có tội phản bội giao ước]
20- Người đã cố gắng níu kéo hôn nhân nhưng bị ruồng bỏ cách bất công. [Không có tội phản bội giao ước hôn nhân, vì áp lực cuộc sống quá mạnh đành phải kết hôn]
30- Người đã hoán cải vì tội tái hôn nhưng không thể chấm dứt hoàn cảnh tội vì những lý do nghiêm trọng, như nuôi dưỡng, giáo dục con cái. [Đã thật lòng hoán cải, nhưng lương tâm không cho phép chia tay vì lý do nghiêm trọng như giáo dục con cái]
Tuy nhiên, Đức Giáo hoàng, dựa theo tập tục của Giáo hội, không cho họ được rước lễ và kể ra những lý do:
- Nghịch lý thần học giữa Giao ước Thánh Thể và giao ước hôn nhân. Hiến tế Thánh Thể được thực hiện như một giao ước tình yêu, trung tín đến cùng, như lời truyền phép đọc: “Vì này là máu Thầy, Máu Tân ước sẽ đổ ra…”. Người tái hôn là người đã phản bội lại giao ước tình yêu. Vì vậy, là một nghịch lý, nếu cho họ được rước lễ.
- Tránh cớ vấp phạm - scandal. Nếu cho người ly dị tái hôn được rước lễ như những tín hữu bình thường khác, sẽ khiến hiểu lầm rằng, Giáo hội cho phép tín hữu được ly dị tái hôn, đi nghịch lại giáo huấn của Đức Kitô.
Tông huấn đã không nêu ra lý do tội trọng để cấm rước lễ, vì không phải tất cả những người ly dị tái hôn đều là những người ngoan cố sống trong tội trọng, như ba trường hợp không có tội trọng như Tông huấn đã kể.
Xét đến trường hợp đang bàn, người lương tái hôn hay kết hôn lần đầu với người Công giáo, sẽ không được rước lễ. Giáo hội cấm họ rước lễ không phải là vì lý do tội trọng của họ, nhưng ít là lý do gây cớ vấp phạm (scandal) nêu trên. Họ có phạm tội trọng hay không, là tùy theo sự phán xét của lương tâm họ và họ có thể tìm đến bí tích Hòa giải.
Vì vậy, người lương theo đạo nói trên, cũng không được rước lễ như người vợ/chồng công giáo.
Tuy không được rước lễ họ vẫn có thể xưng tội và sống đạo tốt.
Họ có thể được rước lễ cách đặc biệt theo những hướng dẫn của Giáo hội và những quy định của Giám mục giáo phận.
GIÁO LUẬT CÔNG GIÁO
Chia sẻ, giải đáp những vấn đề liên quan đến Bộ Giáo Luật 1983
Người lương kết hôn với người Công giáo đã ly dị, có được rửa tội không?
