MỤC VỤ KINH NGUYỆN TRONG GIÁO XỨ VÀ GIA ĐÌNH

1. DẪN NHẬP

1. LỜI CHÚA

Thánh Phaolô dạy về sự cầu nguyện như sau: “ Hãy dùng những bài thánh vịnh, thánh thi và thánh ca do Thần Khí linh hứng mà đối đáp với nhau và ca tụng Chúa hết lòng anh em. Trong mọi hoàn cảnh và mọi sự, hãy nhân danh Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, mà cảm tạ Thiên Chúa là Cha.” (Ep 5, 19-20)

2. LỜI CHỦ CHĂN

1. “Ta ao ước và thiết tha hy vọng trong các gia đình có những buổi sum họp dành cho Kinh nguyện…Gia đình nào muốn sống sung mãn ơn gọi và đường tu đức riêng của gia đình Công Giáo, thì phải tận dụng mọi năng lực để khắc phục những khó khăn gây cản trở cho sự gặp gỡ kinh nguyện chung trong gia đình.” (Tông huấn về lòng tôn kính Đức Maria, 54).
2. “Để việc phụng tự cử hành tại Nhà Thờ được chuẩn bị và kéo dài ngay tại gia đình, thì các gia đình Công Giáo cần thực hiện cầu nguyện riêng.” . “ Các cha mẹ Công Giáo có bổn phận đặc biệt giáo dục con cái biết cầu nguyện, phải giúp chúng dần dần khám phá ra mầu nhiệm Thiên Chúa và đối thoại cá nhân với Người”. (GĐ. 60. 61).
3. “Kinh nguyện gia đình có nội dung độc đáo là chính cuộc sống gia đình …Những vui mừng và cực nhọc, hy vọng và u buồn, ngày sinh và ngày giỗ, kỷ niệm ngày cưới cha mẹ, những lần ra đi vắng nhà và trở về, những lựa chọn quan trọng và quyết định, cái chết của những người thân yêu…đều là những dấu hiệu về sự hiện diện ưu ái của Thiên Chúa trong lịch sử gia đình, và những biến cố ấy cũng phải trở thành những lúc thuận tiện cho lời tạ ơn, khẩn cầu, cho sự tin tưởng phó thác của gia đình trong tay Cha trên trời”. (GĐ . 59)
4. “Hỡi các bà mẹ, chị em có dạy cho các con nhỏ của mình những lời kinh của người Kitô hữu không? Chị em có cộng tác với các linh mục để chuẩn bị cho chúng lãnh nhận các bí tích xưng tội, rước lễ, thêm sức hay không? Nếu chúng đau ốm, chị em có tập cho chúng quen nghĩ tới những sự đau khổ của Đức Kitô, quen cầu xin Đức Mẹ Đồng Trinh và các thánh giúp đỡ hay không? Còn anh em, hỡi những người cha, thỉnh thoảng anh em có biết cầu nguyện chung với con cái, với cộng đồng gia đình không? Gương sống của anh em qua sự ngay thẳng trong tư tưởng và hành động, được hổ trợ bằng kinh nghiệm chung, quả là một bài học sống, một hành vi thờ phượng đáng tuyên dương. Như thế, anh em đem bình an vào trong tổ ấm gia đình anh em như lời chúc của Hội Thánh trong nghi thức làm phép nhà: “Bình an cho nhà này”. Đừng quên rằng làm như thế là anh em đang xây dựng Hội Thánh”. (GĐ. 62)

2. TẦM MỨC VÀ ÍCH LỢI

1. Gia đình là “Hội Thánh tại gia” (HT. 11). Tựa như Hội Thánh có nghĩa vụ thánh hóa các tín hữu nhờ các Bí Tích và cử hành Phụng Vụ, gia đình cũng phải giúp nhau nên thánh bằng mọi phương thế, cách riêng bằng việc tạo điều kiện để mọi người tham dự các cử hành ở Nhà Thờ cách sốt sắng hơn. Để được thế, gia đình cần chú trọng tới việc cầu nguyện. Đức Thánh Cha Yoan-Phaolô II nói: “Để việc Phụng tự cử hành tại Nhà Thờ được chuẩn bị và kéo dài ngay tại gia đình, thì các gia đình Công Giáo cần thực hiện cầu nguyện riêng”. Người con nhắc nhở cha mẹ: “Các cha mẹ Công Giáo có bổn phận đặc biệt giáo dục con cái biết cầu nguyện, phải giúp chúng dần dần khám phá ra mầu nhiệm Thiên Chúa và đối thoại cá nhân với Người”. (GĐ. 60. 61)
2. Trong thực tế, việc gia đình cầu nguyện buổi tối, khi quây quần trước ảnh tượng Chúa và Mẹ Maria là cơ hội quý giá để mọi người thánh hóa sinh hoạt hằng ngày.

+ Dâng lời cảm tạ vì các hồng ân lãnh nhận trong ngày.
+ Dâng niềm vui nỗi buồn, dâng mồ hôi nước mắt, những thành quả lao động suốt ngày qua, để xin Chúa thanh tẩy, chấp nhận và chúc lành…

3. Cũng là cơ hội để cha mẹ dạy dỗ con cái, hướng dẫn chúng biết cách thực tập nhân đức, biết cách đối xử với mọi người, biết làm ăn sinh sống (ví dụ : kiểm điểm công việc, phân chia công việc cho ngày hôm sau).
4. Một lợi ích khác cũng rất đáng kể: Việc gặp gỡ mỗi ngày trong bầu không khí  yêu thương đầm ấm và thánh thiện gia đình, sẽ tăng thêm tình thân ái giữa vợ chồng, cha mẹ, con cái cũng như những người cùng sống dưới một mái nhà; nhờ đó họ hiểu biết nhau hơn, thông cảm nhau hơn, dễ giúp nhau hơn và tránh được nhiều hiểu lầm nghi kỵ.

1. ƯU ĐIỂM GIỜ KINH TỐI CỦA NGƯỜI VIỆT NAM

Ý thức được vai trò và tầm mức quan trọng của giờ kinh tối là như thế, tuy nhiên trong thức tế, khi quan sát giờ kinh tối tại phần lớn các gia đình Việt Nam, chúng ta nhận thấy ngoài một số ưu điểm rất đáng khuyến khích, vẫn còn nhiều thiếu sót, nhiều khuyết điểm cần phải canh tân và đổi mới cho thích nghi với đà phát triển của xã hội, cho phù hợp với tâm lý của tuổi trẻ hôm nay.
Trước hết là những ưu điểm:
Người Công Giáo Việt Nam vốn được coi là rất đạo đức và sốt sắng, số gia đình tổ chức đọc kinh tối không phải ít. Chính vì vậy, dù trải qua bao gian nan thử thách, dù bị bắt bớ cấm cách mấy trăm năm ròng rã, đạo Công Giáo không những chẳng mất đi, mà trái lại, vẫn luôn đứng vững và tiếp tục lớn mạnh không ngừng.
Hơn thế nữa, tại nhiều gia đình, giờ kinh tối đã trở thành một thói quen tốt lành trong sinh hoạt hằng ngày. Dù bận rộn với công việc mùa màng, dù gặp phải biết bao trở ngại cách này hay cách khác, nhưng họ vẫn trung thành với bổn phận đọc kinh cầu nguyện.
Có những giáo xứ buổi tối đã kéo chuông, để mọi gia đình cùng đọc kinh, hay để những người còn đang chuyện trò chỗ này chỗ khác, thì mau chấm dứt, trở về gia đình và đọc kinh chung với nhau.
Rất nhiều người Công Giáo, nhờ những giờ kinh tối trong gia đình đã hấp thụ được một đức tin vững chắc, một lòng mến thiết tha và một tinh thần tông đồ nhiệt thành.
Vậy gia đình Công Giáo trong giáo xứ chúng ta đã có thói quen đọc kinh tối hay chưa? Nếu có, chúng ta đã đọc như thế nào? Đâu là những khuyết điểm chúng ta cần phải sửa đổi? Chúng ta sẽ lần lượt bàn tới.
Để kết luận, xin ghi lại nơi đây ý tưởng của một nhà bác học. Thấy nhà bác họ quỳ gối đọc kinh, có người đã không khỏi ngạc nhiên và nói:

• Giỏi như ông mà còn cầu nguyện hay sao?

Nhà bác học trả lời:

• Đức tin sâu xa và vững chắc nhất phải là đức tin của một bà già, vì bà ta luôn chuyên tâm cầu nguyện.

Giờ cầu nguyện chung trong gia đình sẽ hun đức tin đã đành, mà còn tạo được bầu khí hòa thuận, bắc được một nhịp cầu cảm thông giữa những người cùng sống chung dưới một mái nhà với nhau.

2. KHÓ KHĂN VÀ THÁCH THỨC

Nhìn về hoàn cảnh và trạng huống của gia đình Công Giáo Việt Nam chúng ta ngày nay, đang phải đối mặt với bao thách đố căm go giữa một xã hội đầy biến động và đa phức? Liệu chúng ta sẽ tìm đâu ra được lối thoát? Phải chăng cầu nguyện không phải là giải pháp cuối cùng, chắc chắn và hữu hiệu nhất, giúp chúng ta xây dựng một gia đình hạnh phúc đầm ấm dựa trên nền tảng của sự kính sợ Chúa và tình yêu thương nhau chân thành?
Tuy không còn thịnh hành như mấy thập niên về trước, nhưng ngày nay mỗi khi chúng ta bước vào phòng khách một số lớn gia đình, đặc biệt những gia đình còn “cổ kính” ở miền quê, chúng ta thấy họ vẫn còn treo trên tường bức ảnh vẽ mỹ thuật Thánh Gia Na-da-ret trong cảnh gia đình thuận hòa đầm ấm, cốt làm mẫu mực cho các gia đình noi theo: Thánh Giuse thì trung hậu đứng bên bàn thợ mộc, Mẹ Maria đang khoan thai ngồi dệt cửi, còn trẻ Giêsu thì ngoan ngoãn đứng bên cạnh Mẹ.
Nhưng đáng tiếc là cái cảnh gia đình đầm ấm đoàn tụ đó đối với cuộc sống của rất nhiều gia đình ngày nay là một điều xa lạ, hay nói cách khác, đó là một lý tưởng đẹp, một ước mơ thuần túy, chứ trong thực tế đời thường khó tìm thấy. Phải chăng các gia đình Kitô giáo ngày nay đang rơi vào một cơn khủng hoảng trầm trọng? Đúng thế! Càng đáng tiếc hơn nữa, vì đây không phải là trường hợp ngoại thường, những cơn khủng hoảng đó đã len lỏi đâm rễ sâu vào cuộc sống của hầu hết các gia đình, nhất là nó đã xâm chiếm và làm xáo trộn cả lãnh vực sống đạo của các gia đình nữa. Vâng, ngày nay một vấn đề nan giải mà hầu hết các bậc cha mẹ phải đối đầu là tình trạng con cái, trai cũng như gái, một khi đã thành niên khôn lớn thì không còn sống hay chấp nhận cách thức sống đạo của cha mẹ như hồi còn niên thiếu nữa. Chẳng hạn, ngày Chúa Nhật không còn cũng cha mẹ đi dâng lễ, không còn làm dấu đọc kinh trước bữa ăn, coi việc lần hạt Mân Côi là nhàm chán lỗi thời, chê bai giáo xứ và các hội đoàn, phê bình chỉ trích các cha thế  này thế kia và Giáo Hội thế này thế nọ, v.v… Trước hoàn cảnh đó hầu hết các cha mẹ tỏ ra bất lực, không biết phải xử trí ra sao nữa !
Trong khi đó lại có một số cha mẹ khác khi phải đứng trước hoàn cảnh khó khăn tiến thoái lưỡng nan như thế lại cảm thấy tự ái bị xúc phạm, nên đã dùng tới kỷ luật, và thái độ cứng rắn để hoán cải và bắt con cái phải tùng phục. Nhưng rồi không sớm thì muộn họ cũng phải nản lòng và buông xuôi, vì người ta thường nói “cứng quá hóa gãy”, hơn nữa thái độ dùng uy quyền để dạy con cái đối với quan điểm giáo dục ngày nay là hoàn toàn phản sư phạm, phản nhân bản và vì thế không thể chấp nhận được. Vì chẳng những sẽ không mang lại được các kết quả mong muốn, mà còn gây cho cảnh huống càng thêm trầm trọng và đỗ vỡ hơn.
Thực ra trong việc giáo dục con cái, thì phải “dạy con từ thuở nên thơ”, muốn uốn nắn, dạy dỗ con cái thì phải bắt đầu từ khi con còn nằm trong nôi, từ khi con cái mới lên một lên hai, chứ không phải chờ cho tới khi con cái đã khôn lớn. Nhiều cha mẹ khi con cái còn thơ dại cần đến tình thương, sự gần gũi chăm sóc và giáo dục của mình thì lại bỏ bê con cái, coi thường sự giáo dục chúng, để chạy theo đồng tiền bát gạo, lại quá đặt nặng kinh tế làm ăn. Và một khi ý thức được tầm quan trọng của vấn đề thì mọi sự đã quá muộn màng, thì “măng” đã thành “tre” từ lâu rồi, đâu còn dễ dàng gì để uốn nắn được nữa.
Một thực tại mà các cha mẹ cần lưu tâm, đó là con cái có tìm gặp được đức tin và sống đức tin hay không thì thường là nhờ vào ảnh hưởng sự sống đạo, sự thực hành đức tin, vào đời sống cầu nguyện của cha mẹ. Do đó, những lời dạy dỗ hay đẹp, hợp lý, v.v…cũng chỉ là mớ lý  thuyết suông, trống rỗng, không có ảnh hưởng gì trên tâm hồn con cái, nếu như đức tin chưa được đâm rễ sâu trong đời sống gia đình, nếu như sự sống đạo của gia đình chỉ giới hạn trong các giờ kinh, chứ chưa sống theo tinh thần theo tinh thần lời kinh mình đọc, hay tinh thần Phúc Âm chưa có ảnh hưởng cụ thể trên cuộc sống hằng ngày của gia đình. Cả đến hơn 300 giờ giáo lý từ Đồng Cỏ Non đến Vào Đời cũng khó lòng gây được ảnh hưởng cụ thể nơi con cái. Bởi vậy, việc dạy đạo và nhất là việc sống đạo, việc thực hành đức tin, việc cầu nguyện chung trong gia đình là một điều tối quan trọng, bất khả chuẩn chước.
Nhưng các bậc cha mẹ cần phải xử sự, cần phải làm thế nào để gây được ảnh hưởng lòng đạo đức và sự thực hành đức tin trên con cái mà không để cho chúng hiểu lầm là cha mẹ dùng “quyền trên” để áp đặt hay cha mẹ không tôn trọng sự tự do của chúng ? Làm thế nào để giúp con cái biết sống đạo sốt sắng, biết trung thành với đức tin, chứ không bồng bột chạy theo các trào lưu hay cách sống phóng túng của một số lớn thanh thiếu niên ngày nay, kể cả khi chúng “cứng đầu” không biết nghe hay ra mặt chống đối?
Nhiều bậc cha mẹ Việt Nam còn sống gắn bó với đức tin, còn ít nhiều quan tâm tới đời sống tinh thần của con cái thì không khỏi phàn nàn thất vọng vì không biết phải dạy bảo khuyên răn con cái thế nào nữa ! Trong hoàn cảnh khó khăn phức tạp hiện nay của các gia đình như thế chỉ còn lại một con đường, một lối thoát duy nhất, đó là: gương sống đạo sốt sắng, sâu xa, đầy thâm tín và hợp lý của cha mẹ Công Giáo. Con cái không chỉ lắng nghe những gì cha mẹ nói, dạy bảo mà còn quan sát nhìn xem những gì cha mẹ làm nữa. Liệu những lời khuyên răn dạy bảo cao đẹp kia của cha mẹ có được chứng minh bằng các hành động và thái độ sống cụ thể của cha mẹ hay không ! Vì tuy rằng, nhiều khi con cái bề ngoài tỏ ra khó dạy hoặc phê bình chê bai này nọ và cả đến việc phủ nhận hay chống đối nữa, thì theo tâm lý mà nói, trong thân tâm con cái vẫn luôn tôn trọng và cảm phục đời sống đạo đức sâu sa nhưng hợp lý của cha mẹ. Trái lại, nếu con cái bắt gặp nơi cha mẹ “ngôn hành bất nhất”, nói một đàng mà trong thực tế lại hành động một nẻo, thì mọi cố gắng và mọi lo toan của cha mẹ trong việc dạy dỗ con cái đều là việc “dã tràng xe cát biển đông”, đều là việc không tưởng mà thôi. Trong công tác giáo dục thì ngôn hành của nhà giáo dục phải song hành với nhau thì mới tạo được ảnh hưởng trên thụ nhân.
          Đúng vậy, nếu cha mẹ muốn dạy bảo con cái nhân đức này nhân đức nọ thì trước hết cha mẹ phải cố gắng tập cho mình có được các nhân đức đó đã, nếu cha mẹ muốn truyền đạt cho con cái lòng sốt sắng và đời sống đức tin thì chính cha mẹ cũng phải có lòng đạo đức, phải sốt sắng thực hành đức tin bằng cầu nguyện và kinh nguyện trước đã. Trước khi muốn giáo dục người khác thì nhất thiết chính mình phải là những nhà giáo đức độ đã. Nhất là mọi hành động và lời nói của cha mẹ đều phải xuất từ một con tim đầy yêu thương trìu mến chân thực, tất cả chỉ vì thương yêu, chỉ vì hạnh phúc của con cái mà thôi. Thái độ quảng đại và kiên nhẫn đầy yêu thương của cha mẹ sẽ tạo ra một khoảng không gian tâm lý thuận lợi cho con cái, nghĩa là dành cho chúng có thời giờ để suy tư và cân nhắc thái độ sống của mình hoặc hồi tưởng lại nếp sống hài hòa trước kia trong mái ấm gia đình, nhất là ngậm ngùi trước tình thương bao la của cha mẹ và rồi quay gót trở về, như mẫu gương người cha nhân từ và đứa con hoang đàng trong Phúc Âm (Lc 15, 11-24).
          Điều tối kỵ mà cha mẹ phải tránh là đừng bao giờ tỏ ra thiếu tự chủ, dễ nóng giận hoặc to tiếng chửi mắng con cái khi chúng tỏ ra cứng đầu, khô khan, thờ ơ với đức tin. Kinh Thánh hằng nhắc bảo chúng ta là Thiên Chúa luôn nhẫn nại và yêu thương chờ đợi con cái loài người sám hối ăn năn và trở lại với Người (Is 30, 15. 18; Đnl 4, 29b-31; Kn 11, 23-24, v.v…). Gương yêu thương và nhẫn nại từ tốn của Thiên Chúa là thái độ hợp lý mà các bậc cha mẹ phải có đối với con cái. Thật vậy, chính đời sống đạo đức đầy gương sáng và thái độ khoan dung độ lượng đầy cảm thông của cha mẹ sẽ gây được ảnh hưởng sâu xa trên con cái.
          Trong trường hợp, dù cho những cố gắng vất vả, những cuộc trao đổi đó vẫn không mang lại hiệu quả mong muốn, nghĩa là con cái vẫn lãnh đạm hay buông xuôi đời sống đức tin, thì điều cuối cùng cha mẹ phải làm là lời cầu nguyện, là tình yêu thương kèm với những hy sinh, âm thầm chấp nhận mọi thử thách để bù thay cho con cái. Chúng ta đừng quên rằng con đường cứu rỗi cho cả nhân loại được khai quang trở lại là nhờ mầu nhiệm đền bù, gánh tội thay. Đúng thế, chính Đức Kitô là Con Chiên bị sát tế để làm của lễ đền bù tội lỗi nhân loại, hầu mọi người được cứu sống.
          Noi gương “gánh tội nhân loại” của Đức Kitô, đã có biết bao bậc cha mẹ ngày đêm can đảm cam chịu mọi khổ đau thử thách trong nước mắt, nhất là không ngừng thiết tha van nài kêu xin Chúa bằng những lời kinh sốt sắng cho con cái như bà Monica, người mẹ hiền đức và thánh thiện của Augustinô, đã dầm dề trong nước mắt và kinh nguyện suốt 18 năm trời cho đứa con trai ngang tàng, đã chối bỏ chánh đạo để chạy theo những lời rủ rê đường mật của các tà thuyết. Cuối cùng, chẳng những bà đã hoán cải được đứa con của mình thành một người Kitô hữu sốt sắng mà còn cống hiến cho Giáo Hội một vị Giám Mục thánh thiện, một nhà thần học lỗi lạc và một vị đại thánh.

3. NỘI DUNG KINH NGUYỆN

1. Nội dung Kinh nguyện gia đình, trước hết là mọi vấn đề liên quan trực tiếp tới đời sống gia đình.

Đức Thánh Cha Yoan-Phaolô II nói: “Kinh nguyện gia đình có nội dung độc đáo là chính cuộc sống gia đình…Những vui mừng và cực nhọc, hy vọng và u buồn, ngày sinh và ngày giỗ, kỷ niệm ngày cưới của ba mẹ, những lần ra đi vắng nhà và trở về, những lựa chọn quan trọng và quyết định, cái chết của những người thân yêu...đều là những dấu hiệu về sự hiện diện ưu ái của Thiên Chúa trong lịch sử gia đình, và những biến cố ấy cũng phải trở thành những lúc thuận tiện cho lời tạ ơn, khẩn cầu, cho sự tin tưởng phó thác của gia đình trong tay Cha trên trời”. (GĐ. 59).

2. Nội dung kinh nguyện gia đình còn là những điều liên quan tới Hội Thánh hoàn cầu, tới thế giới. Hội Thánh cũng như thế giới có những công việc, những nhu cầu bao la cần mọi người chung lưng góp sức thực hiện và đáp ứng, mà kinh nguyện của các tín hữu khắp nơi là sự hỗ trợ quý giá nhất.
3. Các linh hồn trong luyện ngục (ông bà, cha mẹ, họ hàng, ân nhân, các linh hồn mồ côi) cũng là những đối tượng mà mọi gia đình phải quan tâm trong kinh nguyện cuối ngày.

4. HÌNH THỨC KINH NGUYỆN GIA ĐÌNH

1. Trước hết, chúng ta phải khách quan công nhận rằng Giờ Kinh Nguyện Gia Đình hiện nay đã bị xuống cấp do nhiều nguyên nhân:

+ Nhiều bậc cha mẹ chưa ý thức đầy đủ tầm mức và ích lợi việc cầu nguyện tại gia đình nên thiếu quan tâm tổ chức, tham dự, khích lệ…
+ Một số khác quá chú trọng vào lượng hơn phẩm: đọc những kinh dài lê thê, có khi khó hiểu đối với giới trẻ. Trong khi đó, không dành chỗ cho việc đọc Thánh Kinh, nên giờ kinh trở thành nặng nề, nhàm chán, thiếu sức sống, thiếu Lời Chúa hướng dẫn.
+ Vì cuộc sống hôm nay nhiều người còn khó khăn, lo chạy bữa, khiến mọi người mệt mỏi sau một ngày làm việc.
+ Cũng phải kể đến những giải trí công cộng diễn ra vào thời khắc bất lợi cho việc tổ chức giờ kinh tối gia đình.

2. Phải canh tân Kinh Nguyện Gia Đình:

+ Vẫn giữ lại những kinh cần thiết làm nền cho giờ kinh nguyện: Kinh Truyền Tin, Kinh Chúa Thánh Thần, Kinh Tin, Cậy, Mến, Lạy Cha, Kính Mừng, Sáng Danh, Lạy Nữ Vương, Cám Ơn, Trông Cậy, Kinh Vực Sâu.
+ Dành ít phút để đọc Lời Chúa theo phụng vụ từng ngày (ví như dùng sách “Lời Chúa trong giờ kinh gia đình”  do Hội Dòng Nữ Đa Minh Thánh Tâm soạn).
+ Vẫn giữ việc lần hạt Mân Côi nhưng mỗi tối 10 kinh.
+ Nên kéo dài giờ kinh 10-15 phút là đủ. Cần sống động, tâm tình, có ích lợi cho mọi người.

3. Đề nghị một giờ kinh tối:

+ Mọi người tụ tập trước bàn thờ Chúa, thắp nến.
+ Nguyện kinh Chúa Thánh Thần, Kinh Tin, Cậy, Mến.
+ Xướng một mầu nhiệm Mân Côi, lần hạt 1 chục, kinh Nữ Vương.
+ Đọc Phúc Âm, suy niệm (chừng 3 phút).
+ Kinh Ăn Năn Tội, Kinh Cám Ơn, Kinh Vực Sâu.
+ Hát bài kết thúc (kính Đức Mẹ hoặc theo Mùa Phụng Vụ).
Mỗi buổi kinh tối như trên, không quá khó để thực hiện nhưng cũng không dễ dàng, vì nó đòi hỏi từng người trong gia đình phải cố gắng và kiên trì.

5. KINH NGUYỆN CẤP GIÁO XỨ

1. Là Linh Mục triều trong đời sống giáo xứ được ví như người cha, người mẹ của giáo xứ, như người cha người mẹ trong một gia đình. Chắc hẳn Linh Mục cũng phải luôn quan tâm đến đời sống kinh nguyện trong giáo xứ. Ngoài lãnh vực cử hành các bí tích sốt sắng của phụng vụ thánh là lãnh vực chính thức của đời sống đức tin trong giáo xứ, việc kinh nguyện cấp giáo xứ có sự hiện diện của Linh Mục cũng đem lại nhiều cơ hội để người tín hữu sống sinh động đức tin của mình.
2. Những giờ kinh trước để chuẩn bị cho Thánh Lễ, sự hiện diện đồng hành của Linh Mục với tín hữu là một sự khích lệ và gương sáng đức tin cho người tín hữu noi theo để chuẩn bị tốt tâm tình dâng Thánh Lễ sốt mến. Những giáo xứ nào có điều kiện để tổ chức giờ kinh phụng vụ trước Thánh Lễ chắc là điều tốt đẹp phù hợp với tinh thần cầu nguyện theo phụng vụ của Giáo Hội.